F L O B A F E N – mydlana czerwień z kory i korzeni.

Flobafeny

• To związki zwane czerwienią garbnikową, czerwienią korową, czerwienią pięciornikową czerwienią chmielową, czerwienią rataniową o kolorze czerwonobrunatnym.
• Nie są rozpuszczalne w wodzie, ale za to rozpuszczalne w alkaliach. Ta właściwość z pewnością zainteresuje mydlarzy. Alkaliczny, czyli zasadowy jest w mydlarstwie ług, więc to w nim flobafenowe surowce wydadzą swoją czerwonobrunatną barwę.
  • Dlatego chcąc wykorzystać flobafeny do barwienia mydła, należy rozdrobniony surowiec flobafenowy (kora, korzenie) umieścić w gorącym ługu, następnie przecedzić i połączyć z tłuszczami. (Trzeba się liczyć ze stratą części ługu, którego nie będzie się już dało wycisnąć z surowca, lub przygotować większą ilość ługu i uzupełnić do żądanej ilości)
  • Mydło z wykorzystaniem odwaru z kłącza pięciornika na niemieckojęzycznym forum mydlarskim. [Odwar z kłącza zamiast wody do rozpuszczenia NaOH.]
• Flobafeny powstają przez polimeryzację flabotanin (garbników katechinowych).
• Do polimeryzacji dochodzi podczas suszenia i dłuższego przechowywania surowców.
• Wszystkie kory stosowane w farmacji (oprócz kory mydłoki Cortex Quillaiae) zawierają flobafeny.
• Więcej flobafenów znajdziemy w korze starszych gałęzi drzew.
• Również powolne i niedokładne suszenie surowców garbnikowych obniża zawartość garbników, powodując ich rozpad i tworzenie się flobafenów.
• Kłącze pięciornika zawiera 15-20% garbników, zwanych kwasem pięciornikowym, które przy stapianiu z wodorotlenkiem potasowym daje kwas protokatechowy i floroglucynę (flobotaniny)
• Kwas protokatechowy należy do związków fenolowych i wykazuje silne działanie antyoksydacyjne.
  • „Mechanizm działania prewencyjnego kwasu protokatechowego opiera się na jego własnościach przeciwutleniających, tj. hamowaniu generacji wolnych rodników, zdolności do ich zmiatania oraz zwiększania aktywności katalitycznej endogennych enzymów uczestniczących w neutralizacji wolnych rodników.” źródło.
  • Kwas protokatechowy przenika przez warstwę skóry, dlatego może hamować reakcje utleniania w ludzkiej skóry. –Źródło.
• Z kolei floroglucyna jest składnikiem czynnym w przeciwzmarszczkowych kremach firmy L’OREAL. O floroglucynowych surowcach w fitoterapii na blogu dr Różańskiego.
• Flobafeny zawierają w największej ilości surowce garbnikowe. W krajowych roślinach znajdziemy flobafeny:
  • w korze: dębu (Cortex Quercus) , wiązu (Cortex Ulmi),
  • w częściach podziemnych roślin:
    • w kłączu: siedmiopalecznika błotnego (Comarum palustre), pięciornika (Rhizoma Tormentillae), wężownika (Rhizoma Bistortae), rzewienia (Rhioma Rhei)
    • w korzeniu: ratanii, czyli pastwinu (Radix Ratanhiae)
  • w zielu: dziurawca (Herba Hyperici)
  • w starszych liściach,
  • szyszkach chmielu oraz w lupulinie (gruczołach pokrywających szyszki chmielowe). W tym wypadku flobafeny zyskały nazwę czerwieni chmielowej.